Tag Archief van: rijm

Als ik er ben. Claudia Jong & Lies Schroeyen

Pssst…ik ben nog niet geboren.
Ik draai en trappel in het rond.
Als je luistert, kun je me horen,
onrustig als een jonge hond.

Buiten hoor ik mensenstemmen,
ver weg en dof of heel dichtbij.
Dan ben ik bijna niet te temmen:
laat me eruit, ik wil erbij!

Als ik eruit mag, zal ik er zijn;
het mooiste mensje van het land.
Niet te groot en niet te klein
en vanaf dag één briljant.

Ik betover iedereen,
met wat ik doe en zeg en vind.
Zoals ik is er maar één.
Misschien ben ik een SUPERKIND…

Want als ik 1 ben, kan ik lopen
[…]
Claudia Jong. Uit: Als ik er ben. Illustraties  Lies Schroeyen. De Eenhoorn, 2024.
Origineel concept, deze tekst vanuit een baby op komst, een ongedúrige baby op komst ook. De ‘ik’ in dit grote prentenboek kan niet wachten om aan haar of zijn bestaan op aarde te beginnen en dan ook meteen aan iedereen te laten zien wat ze allemaal in haar mars heeft. Zoals een ijsje kopen met 1 jaar en met 6 jaar met Russen en Chinezen praten en bij koningen op bezoek gaan. Tellend van 1 tot 9  schotelt de ‘ik’ ons alle wilde plannen voor, maar aarzelt dan en vraagt zich af  ‘Hoe zou het zijn daarbuiten? Is iedereen vrolijk en blij? Soms hoor ik vogeltjes fluiten! Ben jij er ook… WACHT JE OP MIJ?’
De laagdrempelige, vierregelige rijmpjes (met hier en daar nogal haperend ritme en te voorspelbare rijmdwang) maken dit prentenboek geschikt als voorleesboek voor peuters en kleuters en de ruim opgezette tekeningen in zachte tinten rozerood en oranje ademen daarbij de goeie sfeer, vrolijkheid en avontuur. En gelukkig wordt het nergens echt te zoet.
Leeftijd 4+

Beloofd is beloofd, kleine panda’s. Rachel Bright & Jim Field

Wie liggen daar te slapen op hun bamboeblad-matrasjes?
De kleine pandaberen-zusjes Len en Jik.
Er hangt een kille nevel, maar ze dragen dikke jasjes,
en mama’s ronde pandastaart is heerlijk warm en dik.

De zon gaat langzaam onder en ze openen hun ogen.
Ze zien de sterren fonkelen. Wat gaan ze doen vannacht?
‘De wijde wereld in,’ zegt Len, ‘zou dat van mama mogen?’
‘Natuurlijk wel,’ roept Jik heldhaftig. Mama panda lacht.

Ze zegt: ‘Er mag een boel,
maar jullie moeten me beloven:
‘NIET voorbij die dennenboom,
NIET naar die bergen daar.
Weer thuis zijn VÓÓR het licht wordt,
én BLIJF ALTIJD BIJ ELKAAR!’

De panda’s knikken allebei
gehoorzaam met hun hoofd.
‘Geen bergen op, met licht weer thuis,
niet uit elkaar, BELOOFD!’
Rachel Bright. Uit: Beloofd is beloofd, kleine panda’s. Tekeningen Jim Field. Vertaling Bette Westera. Gottmer, 2024.
Alweer het zevende prentenboek van het succesvolle duo Bright & Field, en het is weer even grappig, feelgood en – voor kinderen  – spannend als de vorige zes. Want natuurlijk gaan Len en Jik toch voorbij die boom naar de bergen  en daar loert groot gevaar. De royale kleurplaten die  soms aan bekende schilderijen doen denken, tonen de wereld in al haar pracht en praal. De dieren zijn dit keer wat gestileerder getekend, met grote stripachtige ogen, wat iets gekunstelds heeft maar ook het grappige effect versterkt. De vertaling van Bette Westera is weer ijzersterk, zowel in rijm als ritme.
Leeftijd 3+

Op reis in een huis. Riet Wille & Richard Verschraagen

ga je mee naar het huis van adam en siham?
mama sara moet aan het werk.
papa hamza bakt een koek.
en waar is poes dan?
reis, lees en zoek snel mee!

ik reis door dit huis.
dus pas maar op, muis!
al ben je snel,
ik pak je wel! (oplossing: poes)
In het huis van Adam en Siham zijn er elf verschillende kamers. Los in elke kamer de raadsels op en ga op zoek naar wat er nog meer verstopt is. Maak er samen met je kleuter of beginnende lezer een leuk lees-, zoek- en rijmmoment van. (tekst voor de voorlezer).
Riet Wille. Uit: Op reis in een huis. Prenten Richard Verschraagen. De Eenhoorn, 2023. 
Opnieuw brengt Riet Wille een lees- en doeboek uit voor beginnende lezers, dit keer leidt ze haar lezertjes door de kamers, hal, keuken en tuin van een doorsnee woning. De rijmende tekstjes bestaan uit eenlettergrepige woorden, er zijn spelvormen in het boek verwerkt zoals zoekopdrachten, raadsels en taalspelletjes en de tekeningen zijn fleurig en toegankelijk. Voor de (groot)ouders en andere voorlezers: de oplossingen van de raadsel en taalspelletjes staan ondersteboven klein op de pagina’s. Doelgroepboek.
Leeftijd 3+

Zo voelt dat. Bette Westera & Sylvia Weve

Bergschoenen
Wij dragen comfortabel licht,
zijn breed inzetbaar, waterdicht
en blauw, met grijze veters.
We gaan, sinds jij ons hebt gekocht
haast ieder jaar op huttentocht.
Zo maak je hoogtemeters.

Wij zijn een weldaad voor de voet.
We hebben je al vaak behoed
voor nare ongelukken,
door met ons stevige profiel
te zorgen dat je net niet viel.
We liepen lange stukken

langs edelweiss en gentiaan
(waarop we bijna zijn gaan staan).
We klauterden door kloven
en zijn met onze brede leest
al heel wat bergen op geweest.
We kwamen stoffig boven,

of dik besmeurd met koeienvlaai.
Maar o, wat was dat uitzicht fraai!
We moesten ook nog dalen,
maar konden, voor het zover was
nog lekker even op de pas
twee frisse neuzen halen.
Bette Westera. Uit: Zo voelt dat. Illustraties Sylvia Weve. Gottmer, 2023. 
Bovenstaand gedicht laat meteen zien wie de doelgroep is van deze kloeke bundel met 40 gedichten: niet kinderen maar volwassenen. Het boek heeft een hoog grinnikgehalte, bijv. in het gedicht van de bezem ‘Om mij wordt geen bliksem gegeven/Ik hang aan een spijker te kijk/en lijd een verschrikkelijk leven./Ze halen me diep door het slijk/en hangen me smerig te drogen./Ik lijd een onzalig bestaan./Ze strooien me zand in de ogen/en vegen de vloer met me aan.’
Westera’s ritmisch rijmende gedichten hebben een stevige schare fans, die deze bundel vast opnieuw zal omhelzen.
De onderwerpkeuzes zijn origineel, er zijn bijvoorbeeld gedichten uit naam van ‘Graf van een merel’, Wachtende gedachte’, ‘Fopspeen’ en ‘Voeten in te kleine schoenen’ en Westera doet haar naam als gedegen, klassiek dichter weer eer aan.
Er zitten opnieuw ook eigentijdse elementen in de gedichten, zoals de Bruidsjurk die de tweede keer bij een bruid terechtkomt die met een dame in een rode jurk in het huwelijk treedt.
De robuuste, stoere tekeningen van Westera’s vaste samenwerkingspartner Weve maken er een kunstboek van dat je op je koffietafel legt om af en toe in te bladeren.
Leeftijd:12+

De Bazenstraat. Katinka Polderman & Inger Bosch

Fiets
Neushoorn heeft een nieuwe fiets.
Een rode met een bel.
Hij blinkt nog van de nieuwigheid,
en kan ontzettend snel.

Kijk hem scheuren door de straat!
Kijk hem slippen, wat een spoor!
Heuvel op en heuvel af.
Een sprong en hop weer door!

‘Mag ik ook eens?’ vraagt Konijn.
‘Ik wil! Nu wil IK!’
Nooit zagen ze zo een mooie fiets.
Met zo een mooie strik!

‘Ik wil fietsen!’ roept Konijn.
Ze stampt er nu ook bij.
Maar Neushoorn schudt zijn hoofd en zegt:
‘Mooi niet! Hij is van mij!’
[…]
Katinka Polderman. Uit: De Bazenstraat. Illustraties Inger Bosch. Billy Bones, 2022. 
De vier vrienden Konijn, Neushoorn, Duif en Geit zijn niet altijd even lief tegen elkaar, maar beleven ondertussen de fijnste avonturen in deze rijmende versjes met in groen, geel of rood de rijmwoorden die de moeilijkheidsgraad aangeven. Serie samen-lezen-boekjes of voorlees-boekjes voor startende lezers, waarvan dit het eerste deel is , met vrolijke, aansprekende tekeningen.
Deel 2: De Bazenstraat zet de bloemetjes buiten is inmiddels ook verschenen.
Leeftijd 5+

Als een vossenstaart op een landkaart. Dierenverhalen Riet Wille & Sassefras De Bruyn

De vos en zijn vrouw naar een fabel uit India
In een hol, aan de rand van het bos,
woont de familie Vos.
Met de kids erbij zijn ze met 7,
maar die zijn vanavond thuis gebleven.
Vandaag was er markt in de stad.
Dan gaat het koppel Vos op pad:
daar ligt altijd wel afval te stinken
dat dierenmagen net lekker vinden.
Op de terugweg loopt het uit de hand,
altijd weer discussies over dat verstand.
Meneer Vos:
‘Hoeveel verstand heb jij?’
Mevrouw Vos:
‘Zoveel als een groentemand kan dragen.
En jij?’
Meneer Vos:
‘Zoveel als je op twaalf buffels kan laden.’
Tot die nacht dat het stel Tijger ontmoet,
die hen met een vriendelijk woord begroet.
‘Dag maatjes die naar huis afzakken,
eindelijk heb ik jullie te pakken.’
Meneer Vos panikeert.
Mevrouw Vos redeneert.
‘Dag Oom, luister even,
kan u ons raad geven?’
Tijger voelt zich vereerd.
‘Absoluut geen bezwaar.
Nichtje, vertel het maar.’
Vrouw Vos denkt diep na voor ze begint
en verzint:
‘Wij willen de kinderen verdelen.
Mijn voorstel is: ik 3, hij 2,
maar daar neemt hij geen vrede mee.
Heer Oom, hoe zou U dat klaarspelen?’
(Wat een kans! Tijger is in zijn nopjes.
Mmm…die ouders + nog 5 jonge kopjes!)
Tijger lacht: ‘Ik denk erover na.
Goed als ik met jullie meega?’
Papa Vos rent meteen O naar binnen,
mama probeert wat tijd te winnen.
‘Mijn man kan die kleintjes alleen niet aan.’
Achterstevoren kruipt ze l a n g z a a m
het hol in, nog steeds kijkt ze Tijger aan.
Die vraagt: ‘Waarom op die manier?’
‘Heer Oom, ’t is niet voor míjn plezier.
Een machtig man moet men vereren.
U kan ik toch mijn rug niet toekeren?’
Even later roepen de vossen in koor:
‘Oompje, ons probleem is opgelost hoor.
Erg bedankt…en ga er gerust vandoor.’
Tijger vloekt en bromt.
Tijger roept en gromt.
Hij is bij de neus genomen!
Dus weg zijn lekkere dromen.
Hij probeert nog in het hol te kruipen
maar als een grote stommeling…
moet hij afdruipen.
De vossenfamilie is dus gered
en meneer Vos geeft grif toe:
‘Vrouw, dat was een heel verstandige zet.’
Riet Wille. Uit: Als een vossenstaart op een landkaart. Tekeningen Sassefras De Bruyn. De Eenhoorn, 2022. 
Dierenfabels uit Duitsland, Suriname en Tibet, uit Roemenië, Afrika, het Midden-Oosten en de Verenigde Staten: Riet Wille heeft dierenverhalen van over de hele wereld bij elkaar verzameld om ze in rijmvorm te kunnen hervertellen. Dat doet ze op de van haar bekende, eenvoudige manier: met korte, kleine woorden zodat beginnende lezers (kinderen én volwassenen die Nederlands als tweede taal leren) ze kunnen begrijpen. Het is een bont en vrolijk geheel geworden, waarbij de fantastische  sfeerrijke, kleurige paginagrote beelden van Sassefras De Bruyn de verhalen op hun eigen manier vertellen met steeds weer nieuwe elementen.
Het boek is wonderschoon vormgegeven, met een stevige kaft en lekker in de hand liggend.
Leeftijd 7+

Aaron Terhaar, tekenaar. Andrea Beaty & David Roberts, Edward vd Vendel

Achter in de tuin wordt het licht langzaam zacht:
de dag wordt schemer en de schemer de nacht.
Overal zweeft de geur van jasmijn,
en Aaron Terhaar, hij is nog heel klein,
ligt, onder een dekentje met bloeiende bloemen,
te luisteren naar het gelach en het zoemen.
Woorden die dansen. Muziek waait als wind.
Een zoet zomerlied voor een zoet zomerkind.
Achter in de tuin, waar de zwaaibomen staan.
Hij valt zachtjes in slaap. De dag is gedaan.
[…]
Andrea Beaty. Uit: Aaron Terhaar, tekenaar. Illustraties David Roberts. Vertaling Edward van de Vendel. Uitgeverij Nieuwezijds, 2022.
Aaron is dol op tekenen en verhalen en wil graag zelf een boek schrijven. Maar de  letters en woorden dansen rond in zijn hoofd zonder dat hij ze ooit kan vangen. Zelfs op school blijft dat tot zijn grote spijt zo. Tot hij een dag een verhaal moet schrijven en erover vertellen en hij vertelt en vertelt en vertelt over de held die bang is maar mooie dingen durft te maken want hij tekent in plaats van dat hij schrijft. Aaron ontdekt zijn zijn eigen manier.
Lief prentenboek op rijm, fijn vertaald door Edward van de Vendel, over een kind met dyslexie, waar 10-20% van alle kinderen last van hebben. Over hoe je je beperkingen kunt omzetten in kracht.
Leeftijd 6+

Gijsje Geit op de boerderij. Axel Scheffler

Gijsje Geit wordt wakker en
heeft zin in zijn ontbijt.
Hij voelt zijn maagje knorren.
Wat is lekker voor een geit?

Hij scharrelt langs het houten hek.
Dat strooien hoedje daar?
Hij neemt een hapje. Jakkie bah,
wat smaakt zo’n hoedje raar.

Hij komt voorbij de appelboom.
De appels zijn al rood.
Maar Gijsje is te klein.
Of is de appelboom te groot?
[…]
Axel Scheffler. Uit: Gijsje Geit op de boerderij. Vertaling Bette Westera. Gottmer, 2021.
Nog zo’n heerlijk deeltje in de kartonboekjes-serie over dieren op de boerderij, met fijn ritmische en rijmende teksten en glasheldere, grappige tekeningen.
Leeftijd 2+

Klaartje Koe op de boerderij. Axel Scheffler

Klaartje Koe stond in de wei.
Ze was ontzettend moe.
‘Goed slapen,’ geeuwde Klaartje,
‘is belangrijk voor een koe.’

‘Maar hier is veel te veel lawaai.
Het weiland staat vol koeien,
die smakkend staan te grazen
en die heel luidruchtig loeien.’
[…]
‘Dag paard, ik kom bij jou logeren.
Denk je dat dat kan?’
‘Logeren?’ hinnikte het paard.
‘Bij mij? Geen sprake van!’
[…]
Axel Scheffler. Uit: Klaartje Koe op de boerderij. Vertaling Bette Westera. Gottmer, 2021.
Klaartje probeert het overal.  Maar voordat ze een rustig plekje heeft gevonden om te slapen…Heerlijk voorleeskartonboekje op rijm voor de allerkleinsten over Klaartje Koe en andere boerderijdieren.  De sterke tekeningen van de veelvoudig bekroonde Axel Scheffler zijn grappig en expressief.
Leeftijd 1,5 jaar

Toen Jonas in de walvis zat. Verhalen uit het Oude Testament op rijm. Maria van Donkelaar

Meer dan honderdtwintigduizend
inwoners telt Ninevé,
die niet leven naar Gods wet;
ze nemen er een loopje mee.

Dan roept God tot Jonas: ‘Ik wil
dat jij naar die stad toe gaat.
Waarschuw ’t volk, dat het verschil
niet inziet tussen goed en kwaad.’

Ninevé? denkt Jonas. Echt niet.
En Gods boodschap? Weg ermee!
Dus hij gaat de and’re kant op
en zo komt hij bij de zee.
[…]

’t Bange scheepsvolk jonast hem
de golven in, hals over kop.
Daar slokt een enorme vis
de drenkeling in één hap op.

[…]
God besluit dan met de woorden:
‘Jonas, prent goed in je brein,
dat jouw sores vergeleken
met de mijne peanuts zijn.’
Maria van Donkelaar. Uit: Toen Jonas in de walvis zat. Verhalen uit het Oude Testament op rijm. Tekeningen Sylvia Weve. Gottmer, 2021.
“deze onverwoestbare, inspirerende verhalen (zijn) geen eigendom van ‘de kerk’ of van een bepaald geloof. En dat is het mooie: ze zijn van niemand en daarom zijn ze van en voor iedereen, dus ook van jou’ , staat in het Woord vooraf van dit boek. Het zijn verhalen over de eerste mensen, Adam en Eva; over Noach ronddobberend in zijn ark, over God en engelen, over heldin Judith en Daniel in de leeuwenkuil. Verhalen uit de christelijke bijbel, maar evenzeer onderdeel van het joodse geloof en veel van de personages komen ook voor in de Koran.
Fijn dat de oude verhalen opnieuw worden verteld, zoals dat al eeuwenlang gebeurt met deze verhalen, zodat ze niet verloren gaan voor kinderen van nu.
Fijn ook dat ze in versvorm worden verteld en dat er een mooi boek van is gemaakt, met kleurrijke platen, stevig papier en een harde kaft, zodat het lekker lang meegaat.
De paginagrote, kleurige tekeningen van Sylvia Weve zijn kunstig mooi  maar niet heel toegankelijk voor veel kinderen. Jammer ook dat de schrijfster álle verhalen steeds opnieuw in dezelfde strakke vorm giet, met een traditioneel ritme en (parend) rijm.  Deze verhalen smeken juist om nieuwe versvormen, experimenten met taal en ritme, om snelheid en vaart.
Leeftijd: 8+