Tag Archief van: dieren

Een toren van tijgers
Mama krijgt straks theevisite,
de nieuwe kopjes staan al klaar.
Ze hebben strepen. Het zijn tijgers!
Kijk, ze klimmen op elkaar.

Ik bouw een toren van de tijgers,
helemaal tot aan ’t plafond!
Met scherpe klauwen, felle ogen,
kaken sterker dan beton.

Mijn toren brult en hij kan bijten.
Eet vijf taarten, met gemak.
Ik ga hem nóg iets hoger maken!
O nee.
Hij wankelt. Hij valt om. En…

KRAK!

Voorzichtig kijk ik naar mijn moeder.
Ik ben een béétje ongerust.
Ze is geen tijger, maar nu kijkt ze
alsof ze best een jongen lust.
Lizette de Koning. Uit: Toren van tijgers. Illustraties Gareth Lucas. Ploegsma, 2023.
Vrolijke, grappig  rijmende gedichten schrijft Lizette de Koning bij de aanstekelijke illustraties van Gareth Lucas. Een pissebed heet liever een houtafkluivertje of wriemelvriendje, pinguïn kan aan het eind van groep drie nog steeds zijn eigen naam niet schrijven, koala’s die in de spiegel kijken zien een dropje in het midden van hun gezicht en hond is de beste dokter bij verdriet. Lucas’ prachtigmooi gestileerde, sympathieke tekeningen brengen de dieren heel dichtbij in deze fijn vormgegeven bundel voor jonge kinderen.
Leeftijd 4+

Gevlogen
Ik vond je op het pad
en heb je zacht gestreeld
en in mijn hand gewogen:

een rommelig dotje veren
met gitzwarte ogen
die nerveus bewogen.

Je hartje tikte snel.
Toen hield het op en viel
jouw kopje steil gebogen

over mijn hand omlaag.
Plots leek je zwaarder,
hoewel er iets was weggevlogen.
Rian Visser. Uit: Het is een zachte dag vandaag. Illustraties Janneke Ipenburg Leopold, 2024.
Wat een heerlijke titel heeft Rian Vissers nieuwe bundel. Hij nodigt de lezer uit om de gedichten met een zacht hart en warme ogen te lezen.  De gedichten gaan over wensen en dromen, over hoop en over een leerling die de leraar wil leren hoe hij niet iemand met ‘lastig gedrag’ is maar iemand die langzaam verandert en ontdekt wie hij is. In een flink aantal gedichten wordt de lezer opgeroepen tot actie, zoals voor meer groen zorgen, sporten (want ‘sport is goed’), doden en ‘vergeten’ bomen herdenken en niet te vergeten genieten. Sommige gedichten spelen meer met taal: ‘Ken je dat?/Dat je steeds denkt/straks ga ik dit doen/maar eerst doe ik dat/en dat dit er dan niet van komt?
Ondanks de maatschappelijke thema’s die her en der aan bod komen zijn de meeste gedichten uiterst luchtig, waardoor de boodschap op afstand blijft. Rian Vissers  poëzie kan best wat meer gewicht gebruiken en zou er sterker van worden.
Janneke Ipenburg tekent sfeervol, boordevol kleur en afwisseling en verbeeldt elk gedicht met steeds een verrassend detail of bijzondere invalshoek.
Leeftijd 7+

Dit diertje houdt van huppelen.
Ook zachtjes aaien vindt ze fijn.
Ze eet graag sla en worteltjes.
Het is een knuffelig…
[…]
Rian Visser. Uit: Dit dier hier. 30 raadrijmpjes. Illustraties Iris Deppe. Gotttmer, 2024. 
Om voor te lezen aan de allerkleinsten: raadrijmpjes over een haan, kat, giraf, chimpansee, spin, beer, hond en  zo meer, met het ontbrekende dier groot in kleur ernaast getekend voor wie het rijmpje niet meteen begrijpt. De versjes zijn simpel van toon, ritme en rijm, maar vergroten de woordenschat van de voorgelezene op een speelse manier.
Voor ouders is er de handreiking Hoe lees je voor?, waarin op rijm uiteen wordt gezet hoe dit boekje te gebruiken. Handig voor laaggeletterden en beginnende taalvaardigen.
Leeftijd 18 maanden

Wie liggen daar te slapen op hun bamboeblad-matrasjes?
De kleine pandaberen-zusjes Len en Jik.
Er hangt een kille nevel, maar ze dragen dikke jasjes,
en mama’s ronde pandastaart is heerlijk warm en dik.

De zon gaat langzaam onder en ze openen hun ogen.
Ze zien de sterren fonkelen. Wat gaan ze doen vannacht?
‘De wijde wereld in,’ zegt Len, ‘zou dat van mama mogen?’
‘Natuurlijk wel,’ roept Jik heldhaftig. Mama panda lacht.

Ze zegt: ‘Er mag een boel,
maar jullie moeten me beloven:
‘NIET voorbij die dennenboom,
NIET naar die bergen daar.
Weer thuis zijn VÓÓR het licht wordt,
én BLIJF ALTIJD BIJ ELKAAR!’

De panda’s knikken allebei
gehoorzaam met hun hoofd.
‘Geen bergen op, met licht weer thuis,
niet uit elkaar, BELOOFD!’
Rachel Bright. Uit: Beloofd is beloofd, kleine panda’s. Tekeningen Jim Field. Vertaling Bette Westera. Gottmer, 2024.
Alweer het zevende prentenboek van het succesvolle duo Bright & Field, en het is weer even grappig, feelgood en – voor kinderen  – spannend als de vorige zes. Want natuurlijk gaan Len en Jik toch voorbij die boom naar de bergen  en daar loert groot gevaar. De royale kleurplaten die  soms aan bekende schilderijen doen denken, tonen de wereld in al haar pracht en praal. De dieren zijn dit keer wat gestileerder getekend, met grote stripachtige ogen, wat iets gekunstelds heeft maar ook het grappige effect versterkt. De vertaling van Bette Westera is weer ijzersterk, zowel in rijm als ritme.
Leeftijd 3+

Over jij
Ik denk aan jij,
aan jij bij mij
en jij weg van mij.

Ik weet dat ik van jij
niet veel weet maar dat ik lichter
ben als je bent bij mij.

Overal vreet de nacht zich in,
maar in onze eigen nacht,
daar besta jij.

Je bestaat voor mij.
Jij
bestaat voor mij.
Hans Andreus. Uit: Je bent zo mooi anders. Leopold, 2024. 
Uitgeverij Holland gaf deze bundel eerder uit, Leopold neemt nu de tweede druk voor zijn rekening. In de verantwoording lezen we dat de gedichten van Hans Andreus in deze bundel zijn gekozen met het thema ‘liefdevol’ als uitgangspunt:  niet alleen liefdesgedichten maar ook gedichten over een liefdevol afscheid of met liefdevolle observaties.
Voor wie het werk van Andreus niet of niet goed kent is dit boek een fijne kennismaking. Zijn meest bekende, iconische, liefdesgedichten staan erin, maar ook minder bekende gedichten komen voorbij, altijd hartstochtelijk, vol warme, soms wonderlijke beelden, waarin licht, dieren, liefde, vrouwen en aarde een hoofdrol spelen.
Leeftijd 14+

Modderrollen in de wei
varken vrolijk varken blij
hoor het varken toch eens knorren

knorre-knor
daar komt de boer
knorre-knor
met varkensvoer

smullen in de wei
modderkloddertjes erbij
vrolijk varken, dubbelblij
Erik van Os en Elle van Lieshout. Uit: Hé, beestjes! op de boerderij. Tekeningen Marieke ten Berge. Gotter, 2023. 
Een stevig kartonboekje met fijne, ritmische versjes en frisse, sterke tekeningen over boerderijdieren, voor de allerkleinsten. Dit is alweer het tweede deel in de serie Hé beestjes! en dit nieuwe deel is net zo grappig, taalrijk en aanstekelijk als Hé beestjes! in de tuin. Naast bovengenoemd varken brengen van Os en van Lieshout een koe, een ezel, een muis, een lammetje, een kip en haan en een geit feestelijk en klankrijk over het voetlicht.
Door de krachtige, toegankelijke tekeningen van ten Berge wordt het nergens zoet en vallen de zachte teksten mooi op hun plek. Fijn boekje om kleine kinderen iets over boerderijdieren te leren.
Leeftijd 1,5 jaar

Bal
Pluis zit in zijn hok.
Lekker in de zon. Met zijn ogen dicht.
Hij is een beetje aan het dromen.

Hee!
Opeens komt er een wolk voor de zon.
Pluis schrikt wakker.
In de lucht ziet hij een bal.
Een zwarte bal met heel veel haar.
En die haarbal
komt naar hem toe!
Help!

[…]
Nog een weg terug, denkt Pluis soezerig.
Het lijkt wel of er altijd ergens
niet alleen
een weg naar weg
maar ook
een weg
naar terug is.
Mathilde Stein. Uit: Pluis en Pluk. De weg naar terug. Yihaaaaaa Ninjavia! Lemniscaat, 2022
De schrijfster en tekenaar van prentenboeken als Bang Mannetje en De kindereter levert voor het eerst een leesboek af, voor eerste lezers, dat niet alleen lief en heel grappig, maar ook spannend, talig en gelaagd is. Stein slaagt er in korte, goedgeschreven zinnen in van twee cavia’s – zo’n beetje de sufste huisdieren die er bestaan – warmbloedige personages te maken, met wie je als lezer kunt en wilt meeleven en wiens avonturen je de bladzijden steeds sneller willen laten omslaan. Waarvan de een bovendien ook nog eens als een echte dappere krijger wordt afgeschilderd.
Pluis en Pluk weten kat Sis te verslaan, zelfstandig buitenshuis te komen, een dief te ontmaskeren en ook nog eens een gestolen ring bij prinses Miski terug te bezorgen, en daarna warempel ongeschonden in hun veilige, gezellig hok terug te keren. Heerlijk boek, lekker dik ook.
Leeftijd 6+

Jongens
Jongens zijn het.
Geen aardige jongens.
Ze bijten.

Spugen, schoppen, slaan,
snijden, knijpen, hakken
branden, gooien, meppen

alle kikkers die ze zien. Alle
padden, slakken, egels,
torren, motten, katten, kevers,

muizen, vissen, hagedissen.
Zijn ze gek? Of denken
ze niet na? Weten

ze dan niet zoiets pijn doet?
Gruwelijk afschuwelijk
verschrikkelijk veel pijn?

Ik wil ze
bijten.
Spugen, schoppen, slaan,

snijden, knijpen, hakken,
branden, gooien, meppen.
Zonder uitleg. Zal ze leren.

Pech. Dat mag niet, ze
timmeren op hun vervelend smoel.
Zelf weten ze het niet, maar jongens hebben ook gevoel.
Diet Groothuis. Uit: Waar ik ben. Illustraties Merel Eyckerman. De Eenhoorn, 2012. 
Vandaag is het Gedichtendag en begint ook de Poëzieweek. Het thema is dit jaar Vriendschap. Dat kan op veel manieren, in dit gedicht eerder tussen dieren en het ik-personage  dan tussen mensen.

Ben je verdrietig?
‘Ik ben verdrietig,’ zeg je dan huilend.

Ben je dolblij?
‘Ik ben zo verschrikkelijk blij,’ jubel je misschien.

Ben je verliefd?
‘Eh…echt niet,’ stamel je (met een rood hoofd)
Begrijpen hoe mensen zich voelen, is soms knap lastig. Maar wie geduldig slimme vragen stelt, krijgt er vast een paar woorden uit.
Wat zijn woorden geweldig. Of je ze nou schreeuwt, fluistert of opschrijft. Je kunt er zoveel mee vertellen. Maar wat als je een orka in de rouw bent? Een jaloerse aap? Of een doodsbange hond? heel lang dachten mensen dat alleen onze soort emoties heeft, en dat dieren een soort levende machines zijn. Maar na jaren staren naar raven, olifanten, apen, honden en zelfs vissen weten we wel beter: en óf dieren meer zijn dan machines. Van een dolfijn in de Noordzee tot een Afrikaanse olifant, van een koe in de stal tot de papegaai van de overbuurman – ook in hun hoofd is het hartstikke druk.
Lotte Stegeman. Uit: Ik voel ik voel wat jij niet ziet. Over jaloerse apen, bange honden en schatten van ratten. Met een voorwoord van Jane Goodall. Illustraties Mark Janssen. Luiting-Sijthoff, 2022.
Heerlijk boek over dieren. Apen, koeien, kauwen, octopussen, ratten, orka’s, parkieten, leeuwen. Dieren die kunnen VOELEN. Die EMOTIES hebben. Jeetje, dat dat nog steeds niet tot sommige mensen is doorgedrongen mag wel een wonder heten, maar in dit boek legt Lotte Stegeman op indrukwekkende manier uit hoe dat gaat: rouw, verdriet, boosheid, blijdschap, jaloezie, liefde, pijn, empathie en nog veel meer. Ze laat ook dierendeskundigen aan het woord. Alles in een fijne, begrijpelijke en leesbare stijl.
Jane Goodall schrijft in haar voorwoord: “Dit belangrijke boek dat je nu vasthoudt, helpt je om meer te ontdekken over al die bijzondere dieren waarmee wij de planeet delen…Hoe beter wij dieren begrijpen, hoe meer we ons realiseren dat ze vaak slecht behandeld worden door mensen die zich gewoon niet realiseren dat dieren gevoelens hebben, net als wij.”
Zo is het. Mark Janssen verbeeldde al die emoties meesterlijk in grote, emoties opwekkende prenten waardoor je nooit, nooit meer een dier slecht wilt behandelen.
Leeftijd: 7+

Buurtbomen
Bomen zie je niet snel over het hoofd. En als je nu naar buiten rent, loop je al snel een buurtboom tegen de stam. Je kunt dan direct kijken of je hem herkent. De bladeren helpen je daarbij, maar in de winter zitten die er niet aan. Toch kun je ook dan zien welke boom het is. En anders vind je er misschien nog wel afgevallen spiekblaadjes onder.
Linde
Natuurlijk, zijn schors is ruw en zijn hout is hard. Maar op de een of andere manier is de linde een lieve boom. Misschien door zijn kruin vol frisgroene hartjes.
[…]
Geert-Jan Roebers. Uit: Soortenschat. Kindercanon van de natuur in de Lage Landen. Illustraties Pieter Fannes. Gottmer 2022. 
Wat een geweldig idee van natuurschrijver voor kinderen Geert-Jan Roebers: een boek waarin je kunt opzoeken hoe alles heet: bomen, dieren, schelpen, padden, paddenstoelen, bloemen, insecten en vogels.
Dit is zo’n boek dat je aan álle kinderen gunt om hun kennis van en interesse en liefde voor wat leeft, groeit en bloeit aan te wakkeren.
Roebers vertelt waar een soort voorkomt, hoe die er precies uit ziet en of dat  in de winter anders is dan in de zomer. Hij geeft ook op elke bladzijde een praktisch ezelsbruggetje om de soort goed te kunnen onthouden. Niet alleen handig voor kinderen!
De levendige tekeningen van Pieter Fannes zijn daarbij een krachtig hulpmiddel, de grappige striptekeningetjes verhogen het kijkgenot.
Met achterin het boek de schatkist, waarin kinderen kunnen verzamelen wie ze allemaal al kennen en als extra nog kaartjes van vogels, dieren, blaadjes en insecten om jezelf en elkaar mee te testen.
Leeftijd 8+