Tag Archief van: boerderij

Hoera, hoera! Het sneeuwt! Het sneeuwt!
De sneeuw ligt op de daken.
We gaan een sneeuwpop maken
en dan noemen we hem Bob.
We geven hem een wortel en twee ogen in zijn kop.
We geven hem een bezem en hij krijgt een mutsje op.
[…]
Als Boris net is opgestaan,
komt Berend op zijn klompen aan:
‘De dooi viel in met grof geweld!
De sneeuwpop smelt! De sneeuwpop smelt!’
[…]
Ted van Lieshout & Philip Hopman. Gottmer, 2023. 
Er is weer een nieuwe  Boer Boris, ongetwijfeld tot grote vreugde van alle jonge fans. In deze aflevering laten de makers Boris, Berend en Sam naar Thialf rijden met hun smeltende sneeuwpop maar omdat de schaatsers dat niet leuk vinden nemen ze een helikopter naar de Noordpool , botsen onderweg op de arrenslee van de Kerstman maar gelukkig komt alles uiteindelijk goed, zoals het hoort in deze geruststellende serie waar wereldproblemen ver weg lijken en er zelfs nog sneeuw valt in de winter en een blije ijsbeer op de Noordpool loopt.
Leeftijd 3+

Herstelboerderij
Uit de monden van mensen
waait altijd lawaai.
Je kunt hun herrie bijna bekijken-
zo taai hangt het in de lucht.
Ze kleden er hun dag mee aan.
Ze slaan het om zich heen als een vlag.
Ze zwijgen zo weinig,
daardoor zijn ze zo weinig vlinder,
of kat,
ze zijn zo weinig hun eigen kinderen.

Want die bestempelen veel minder,
die besnuffelen veel meer.
Nou ja, heus niet allemaal,
en heus niet elke keer.
Maar wat nou als iedereen voortaan het gegil negeerde,
de stilte eerde
en de verdere rest
van zijn jonkies leerde?
Dan werd de wereld
een herstelboerderij.
Met een bord op de gevel:
‘gelukkig en blij’.
Edward van de Vendel. Uit: Gelukkig en blij, gedichten. Tekeningen Martijn van der Linden. Querido, 2023.
‘Een originele bundel met lef’ is het eerste dat bij me op komt. Want wie noemt een nieuwe dichtbundel voor oudere kinderen nou ‘gelukkig en blij’? Dan durf je risico’s te nemen. Die indruk wordt versterkt zodra je de  gedichten gaat lezen. Want wat een wonderlijke werelden openen zich in die gedichten. En wat een humoristische en spreektalige spiegel houdt van de Vendel de lezer voor, zonder dat het belerend wordt, al laat hij zich soms verleiden tot rijmdwang.
Er is de wereld waarin roodborstjes ‘verdriet vernietigen’, ‘soldaatjes van geluk’ zijn. Een schildpad die zichzelf niesend naar de mesthoop katapulteert en ons laat weten dat hij op deze manier morgen naar Kazachstan gaat.
Er is de wereld van de twee boerderijkatten Hannes en Hassan, die elkaar grondig (zeggen te) haten maar niet zonder elkaar kunnen en aan wie maar liefst zeven heerlijke gedichten zijn gewijd.
De gedichten gaan over woede, die je wel voelt, of niet voelt, over liefde die de massa bij zinnen brengt, over muziek en over een tuinkabouter, Betuwse ezeltjes, koe Gouden Roos die dood is, modder als slaapmeditatie en  er is zélfs een gedicht met de titel ‘Je mag alles altijd ook anders bekijken’ met een illustratie van een vos die staat te kijken naar een groot schaap in de wolken.
De twee makers hebben zich uitgeleefd op het thema en van de Vendel weet zowaar zijn geliefde Songfestival in de gedichten te schrijven aan de hand van International Dawn Chorus Day, de jaarlijkse dag met vogelgeluiden die dan door radiostations uit heel Europa worden uitgezonden.
Bindend thema is het boerenleven, maar dan de blij stemmende variant ervan, zonder dat er clichés voorbijkomen, hoewel notabene een van de gedichten over het madeliefje gaat, met een paginagrote tekening van dit blije bloempje ernaast als was het een reuzenzonnebloem. In het gedicht ‘Mensen’ brengen van de Vendel en van der Linden zichzelf in het boek, dienen de lezer van advies en zetten hun levensfilosofie uiteen met zo veel mogelijk geluksbrengers in dit ene boek, als tegengif tegen een alsmaar bozere, bangere wereld.
Van der Linden schildert in sfeervolle, sterke beelden een frisse, natuurlijke wereld barstensvol dieren, vogels en horizonnen, waar de lucht schoon is, het gras groen, de dieren gelukkig.

Een bundel met veel lef.  Geef elk Nederlands kind deze dichtbundel cadeau, mét de opdracht  om elke dag aan tafel een van de gedichten hardop voor te lezen. Wedden dat het helpt tegen een heleboel narigheid?
Leeftijd 9+

Modderrollen in de wei
varken vrolijk varken blij
hoor het varken toch eens knorren

knorre-knor
daar komt de boer
knorre-knor
met varkensvoer

smullen in de wei
modderkloddertjes erbij
vrolijk varken, dubbelblij
Erik van Os en Elle van Lieshout. Uit: Hé, beestjes! op de boerderij. Tekeningen Marieke ten Berge. Gotter, 2023. 
Een stevig kartonboekje met fijne, ritmische versjes en frisse, sterke tekeningen over boerderijdieren, voor de allerkleinsten. Dit is alweer het tweede deel in de serie Hé beestjes! en dit nieuwe deel is net zo grappig, taalrijk en aanstekelijk als Hé beestjes! in de tuin. Naast bovengenoemd varken brengen van Os en van Lieshout een koe, een ezel, een muis, een lammetje, een kip en haan en een geit feestelijk en klankrijk over het voetlicht.
Door de krachtige, toegankelijke tekeningen van ten Berge wordt het nergens zoet en vallen de zachte teksten mooi op hun plek. Fijn boekje om kleine kinderen iets over boerderijdieren te leren.
Leeftijd 1,5 jaar

Gijsje Geit wordt wakker en
heeft zin in zijn ontbijt.
Hij voelt zijn maagje knorren.
Wat is lekker voor een geit?

Hij scharrelt langs het houten hek.
Dat strooien hoedje daar?
Hij neemt een hapje. Jakkie bah,
wat smaakt zo’n hoedje raar.

Hij komt voorbij de appelboom.
De appels zijn al rood.
Maar Gijsje is te klein.
Of is de appelboom te groot?
[…]
Axel Scheffler. Uit: Gijsje Geit op de boerderij. Vertaling Bette Westera. Gottmer, 2021.
Nog zo’n heerlijk deeltje in de kartonboekjes-serie over dieren op de boerderij, met fijn ritmische en rijmende teksten en glasheldere, grappige tekeningen.
Leeftijd 2+

Klaartje Koe stond in de wei.
Ze was ontzettend moe.
‘Goed slapen,’ geeuwde Klaartje,
‘is belangrijk voor een koe.’

‘Maar hier is veel te veel lawaai.
Het weiland staat vol koeien,
die smakkend staan te grazen
en die heel luidruchtig loeien.’
[…]
‘Dag paard, ik kom bij jou logeren.
Denk je dat dat kan?’
‘Logeren?’ hinnikte het paard.
‘Bij mij? Geen sprake van!’
[…]
Axel Scheffler. Uit: Klaartje Koe op de boerderij. Vertaling Bette Westera. Gottmer, 2021.
Klaartje probeert het overal.  Maar voordat ze een rustig plekje heeft gevonden om te slapen…Heerlijk voorleeskartonboekje op rijm voor de allerkleinsten over Klaartje Koe en andere boerderijdieren.  De sterke tekeningen van de veelvoudig bekroonde Axel Scheffler zijn grappig en expressief.
Leeftijd 1,5 jaar

‘Hé,’ roept Boer Boris, ‘vandaag is Knol jarig.
Hiep, hiep, hoera voor het paard!
Ik wou dat ik tijd had om zelf wat te bakken,
maar ik heb geen tijd voor een taart.
Ik zal er gauw een bestellen;
ik ga bakkertje Bas even bellen.’

‘Goedemorgen, je spreekt hier met Bakkertje Bas.
Wat zeg je? Een taart? Een taart voor een paard?
Natuurlijk, dat kan. Wat voor taart moet het zijn?
Met nootjes? Met room? Chocola? Marsepein?
O nee? Het paard mag dat allemaal niet?
Het mag wél een taart zijn van haver en biet,
van gort en van gras en van stro en van. hooi?
Jazeker, dat kan. Hij wordt lekker en mooi!
[…]
Ted van Lieshout. Uit: Boer Boris en bakkertje Bas. Illustraties Philip Hopman. Gottmer, 2021.
Wat valt er toe te voegen aan het grootfeestelijk stemmenkoor  over deze geweldige peuter-, kleuter- en ookgrotemensenserie? Boer Boris redt, stoïcijns als altijd, bakkertje Bas als die met zijn wagentje in de sloot rijdt, de dieren op de boerderij doen zich levenslustig tegoed aan alle heerlijkheden ter ere van de jarige Knol en muis en vogel verschijnen op de listigste plaatsen, zoals bovenop de taart als bakkertje Bas die naar de boerderij brengt. En wordt het zusje van boer Boris nou verliefd op bakkertje Bas?
Leeftijd 2+

Vooruit, pas op, maak baan!
Boer Boris komt eraan!

Met Boer Boris in de cabine
van deze machtige machine
gaat het vast en zeker lukken
om de appeltjes te plukken.

[…]

Trap op de rem! Er is gevaar!
Je botst bijna op elkaar!

Boer Boris, start de motor maar,
de motor van de hakselaar!

Zusje Sam kan de maaimachine
met haar ene hand bedienen.
Met haar andere zwaait ze blij.

Zo gaat het op de boerderij.
Er is alweer een dag voorbij.
Ted van Lieshout. Uit: Boer Boris start de motor. Tekeningen Philip Hopman. Gottmer, 2021.
De emanciperende werking van de immens populaire Boer Boris-serie op kinderen kan niet genoeg op waarde worden geschat. Boeren en boerderijen zijn spannend en leuk, meisjes en jongens doen dezelfde dingen, zoals grote zware machines bedienen. En flink aanpakken, groente en fruit eten en veel buiten zijn spreken vanzelf. Hopelijk werkt dat door in hun eigen leven.
In dit kartonnen uitklapboek komen alle vaste Boer Boris-elementen voorbij, maar kun je de pagina’s ook nog eens uitklappen. Vrolijke verrassing voor de kleine fans!
Leeftijd 2+

‘O kijk,’ zegt Berend, ‘er is post. Een brief van Sinterklaas.’
‘Wat schrijft hij dan?’ vraagt Sam. Boer Boris zegt: ‘Hij schrijft: “Helaas,
helaas moet ik vertellen dat wij schrokken met zijn allen
toen hedenochtend vroeg mijn paard de trap af is gevallen.
Hij hinkt,” schrijft Sinterklaas, “met rust komt alles wel weer goed.
Maar hoe rijd ik op daken als het zonder schimmel moet?
Ik zoek met spoed een ander paard, een paard met sterke benen.
Ik vroeg me af, Boer Boris: mag ik Knol een weekje lenen?”

‘Maar Knol,’ roept Sam, ‘het arme beest,
is nog  nooit op een dak geweest!’

Het paard staat al te trappelen. Knol wil het graag proberen.
Op daken lopen voor de Sint! Wie wil dat nou  niet leren?
[…]
Ted van Lieshout & Philip Hopman (ill.). Uit: Boer Boris. Een paard voor Sinterklaas. Gottmer, 2019.
Terwijl het paard oefent voor zijn dakavontuur op een laag houten bouwwerk en de kippen er aanmoedigend omheen staan,  beklimmen de varkens ondertussen koe Clara. Dit is het twaalfde Boer Borisboek en het plezier spat nog steeds van de pagina’s. Geen wonder dat deze prentenboekserie bij kleuters en peuters én hun ouders en verzorgers zo’n enorme hit is.
Alles klopt, de ritmisch rijmende teksten zonder flauwiteiten, de sfeervolle tekeningen boordevol grapjes en uiteraard met vaste ingrediënten als de muis en de merel op elke tekening, en natuurlijk boer Boris zelf in zijn blauwe overal met rode laarsjes samen met zijn broer Berend en zus Sam.
Er zijn inmiddels, behalve Boer Borisprentenboeken, Boer Borisvertel- en kleurplaten, Boer Borisluisterboeken, een Boer Borisbadboekje, wegggeefboekjes, een app, kartonboekjes en Boer Borishaakpatronen.
Er worden Boer Boristaarten gebakken, Boer Borisfeestjes gegeven en Boer Borisfiguren geknutseld. Boer Boris is de Jip en Janneke van nu.
De prentenboeken groeien geruisloos mee met de tijd. Pietjes zijn niet zwart, de kinderen op de tekeningen hebben elke denkbare huidskleur en meisjes en jongens kunnen allemaal even goed klussen, Berend timmert en Sam zaagt het oefendak voor Knol.
Het is vast niet de bedoeling maar zelfs deze volwassen schrijver kan haar lachen niet inhouden bij het lezen van dit boek. De plotwending is weer heerlijk onverwacht en in de tekeningen zitten zo veel grappen verstopt dat je humeur er onmiddellijk van opknapt, zoals bijvoorbeeld de lange rij hoefjes- en kippenpotenschoenen bij de haard voor een Sintcadeautje.
Boer Boris is gewoon voor iedereen.
Leeftijd: 2+

Alles gaat mis op de boerderij:
de boer zoekt eieren bij de varkens,
hij wil de koe scheren, hij probeert de kip te melken.
De dieren snappen er niets van. De boer is toch niet ziek?

Pim Lammers. Tekeningen Milja Praagman. De Eenhoorn, 2018.
Dat staat nog te bezien of de boer niet ziek is. Want hij kan de hele dag maar aan één iemand denken. Gelukkig is het een hele vrolijke ziekte, waar ook de dierenarts last van heeft. Het duurt alleen even voor de boer dat doorheeft.
Vrolijk prentenboek over een verliefde boer die gekke dingen doet, zoals verliefde mensen dat doen. De dieren op de boerderij kunnen het niet langer aanzien en besluiten hem een handje te helpen.
Na het succes van ‘Het lammetje dat een varken is’ van het duo Lammers-Praagman, dat heel onopvallend over (trans)gender ging, is hier een kleuterboek over twee verliefde mensen, die toevallig allebei man zijn zonder dat dat een thema is.
Prima gedaan, korte duidelijke teksten en ongekunstelde tekeningen, al zullen echte boeren en dierenartsen misschien een beetje lachen om de inhoud, omdat een boer natuurlijk nooit een dierenarts zou roepen als al zijn dieren in een boom zitten. Maar dat geeft niet, voor  ouders en kleuters is dit een fijn voorleesboek.
Leeftijd 4+

Op de kinderboerderij
hebben ze er een geitje bij.

Mik gaat er voor het eerst naartoe.
Bij het hek ziet hij de koe.

‘Boe!’ zegt de koe. ‘Ik ben zo blij.
We hebben er een geitje bij.’

‘Tok,’zegt de kip verheugd, ‘ei, ei!
We hebben er een geitje bij.’

Het konijn zegt weinig hoor.
Maar hij straalt van oor tot oor.
Marjet Huibers. Uit: We hebben er een geitje bij! Illustraties Iris Deppe. Gottmer, 2014.
En zo gaat het verder: van koe naar paard naar kip naar konijn,  naar de boer en tenslotte naar het nieuwe geitje. Prentenboek voor peuters en kleuters. Teksten zijn erg alledaags, de prachtige platen in zacht pastelkrijt maken het boek bijzonder.
Leeftijd 2-5.