Circusdirecteur en andere gedichten voor kinderen

Diet blogt

Een toren van tijgers
Mama krijgt straks theevisite,
de nieuwe kopjes staan al klaar.
Ze hebben strepen. Het zijn tijgers!
Kijk, ze klimmen op elkaar.

Ik bouw een toren van de tijgers,
helemaal tot aan ’t plafond!
Met scherpe klauwen, felle ogen,
kaken sterker dan beton.

Mijn toren brult en hij kan bijten.
Eet vijf taarten, met gemak.
Ik ga hem nóg iets hoger maken!
O nee.
Hij wankelt. Hij valt om. En…

KRAK!

Voorzichtig kijk ik naar mijn moeder.
Ik ben een béétje ongerust.
Ze is geen tijger, maar nu kijkt ze
alsof ze best een jongen lust.
Lizette de Koning. Uit: Toren van tijgers. Illustraties Gareth Lucas. Ploegsma, 2023.
Vrolijke, grappig  rijmende gedichten schrijft Lizette de Koning bij de aanstekelijke illustraties van Gareth Lucas. Een pissebed heet liever een houtafkluivertje of wriemelvriendje, pinguïn kan aan het eind van groep drie nog steeds zijn eigen naam niet schrijven, koala’s die in de spiegel kijken zien een dropje in het midden van hun gezicht en hond is de beste dokter bij verdriet. Lucas’ prachtigmooi gestileerde, sympathieke tekeningen brengen de dieren heel dichtbij in deze fijn vormgegeven bundel voor jonge kinderen.
Leeftijd 4+

‘Oh wat een schatje toch. Zo lief.’
‘Die oortjes, die handjes, die voetjes!’
“En wat ruikt het lekker. Om te knuffelen gewoon.’
‘Dit is de mooiste baby van de hele wereld.’

‘Nou zeg…’
‘Wij ruiken óók lekker.’
‘Wij zijn óók lief.’
‘En het kan nog helemaal niks…’

‘Niemand kijkt meer naar ons.’
‘Mama en papa ook niet.’
‘Heb je de cadeautjes gezien?’
‘Alleen voor Baby. Niet één voor ons.’

‘Kom, we gaan weg. Ver weg.’
Ingrid en Dieter Schubert. Uit: Dikke vriendjes krijgen een baby. Leopold, 2024.
Grappig prentenboek over de komst van een nieuw gezinslid. Aansprekende teksten, verrukkelijk vrolijke, kleurige, aanstekelijke tekeningen. Goed kraamcadeau.
Leeftijd 3+

Cedric wist dat zijn vader een Engelsman was geweest, want dat had zijn moeder hem verteld. Verder niets. En hij was zelf nog zo klein toen papa stierf, dat hij zich niet veel meer van hem kon herinneren dan dat hij lang was en blauwe ogen had en dat het een feest was om op zijn schouders paardje te rijden door de kamer. […]
‘Liefste,’ zei Cedric (zijn vader had haar altijd zo genoemd en hij had dat van hem overgenomen). “Liefste, is papa beter?’
Hij voelde haar armen om zich heen trillen en keek haar aan. Iets in haar gezicht maakte hem bijna aan het huilen.
Frances Hodgson Burnett. Uit: De kleine Lord. Vertaling Imme Dros. Illustraties en omslag Djenné Fila. Leopold, 2024. 
Sommige boeken blIJven heerlijk om te lezen, deze klassieker uit 1885 is er een van. Het verhaal verscheen oorspronkelijk als feuilleton in een tijdschrift en was onmiddellijk een groot succes.
De nieuwe vertaling van Imme Dros bevat fijne ouderwetse woorden als ‘dapper’ en ‘liefkozen’ en al is het verhaal over de vaderloze jongen die zijn verstokte Britse grootvader leert wat liefde is nog zo mierzoet voor onze moderne smaak, en door de klasseverschillen ver van ons bed, liefhebbers van feelgood-verhalen zullen zich daar niet door laten afschrikken.
Veelgevraagd talent Djenné Fila ontwierp een wonderschoon omslag dat je meteen met beide handen wilt vastpakken, met zilversnee, leeslint en stofomslag. Ook het binnenwerk is om door een ringetje te halen. Zoek je nog een lekker vakantieboek, dan is dit je kandidaat.
Leeftijd 9+

Naar school om schattig te worden
Ik studeer voor schattig schaapje.
Elke dag van zes tot zes
komt een lammetje mijn wei in,
geeft me schattig-schaapje-les.

Dartelen, dat is het moeilijkst
maar ik oefen dag en nacht
want ik weet, er komt een avond
dat mijn mama naar me lacht
en mij vol verwachting vraagt:

‘En?’

‘Ja hoor, mama. Zonder fouten!
Met een 10 geslaagd!’
Erik van Os. Uit: Wij zijn even naar de verte. Gedichten bij beelden van Tineke Meirink. Querido, 2024. 
Beeldend kunstenaar en illustrator Tineke Meirink timmert sinds een paar jaar flink aan de weg met haar originele beelden en vormen: aan bestaande, vaak hele alledaagse, voorwerpen en foto’s voegt ze bijvoorbeeld kleine tekeningetjes toe waardoor een compleet nieuw beeld ontstaat.
In dit boek doet ze dat met simpele stenen, die ze van een nieuwe omgeving en een paar extraatjes (zoals streepjes, veertjes, draadjes) voorziet. Verrassing: opeens blijken twee stenen  met de hulp van een paar getekende oortjes en pootjes, een staartje, ogen, neus en mond een vrolijk huppelend lammetje te zijn (zie het gedicht hierboven).
Ook op het omslag van het boek zien we twee stenen die samen, voorzien van twee kleuren blauw, een getekend huisje en wat vormpjes eromheen, plotseling een eenzaam eilandje in een groot wateroppervlak lijken. Een magische en poëtische transformatie. De beelden worden geflankeerd door grappige gedichten die Erik van Os er speciaal bij schreef en die soms heel raak zijn maar soms ook wel heel erg luchtig. Toch, al met al, een fijne bundel om doorheen te dwalen.
Leeftijd 8+

Geel
Tien trompetnarcissen blazen
het eerste geel in de tuin.
Ik pluk de bloemen
om wat lente
binnen te
halen:
vaasje,
water,
tafel.

Maar na de eerste dag al laten ze
hun kopjes hangen.
Na een gesprek
met mijn boeket
heb ik het
op aanvraag
voor het raam gezet.
Daar rechten
ze hun stengel
om vol heimwee
en verlangen
een glimp
van hun vroegere stek
op te vangen.
Riet Wille. Uit: Dag huis, ben je thuis? Gedichten op een kier. Illustraties Kristien Aertssen. De Eenhoorn, 2024. 
Riet Wille is bekend om haar gedichten- en versjesboeken met moppen, grapjes en eenvoudige teksten voor beginnende lezers. In dit boek vragen de gedichten iets meer leesvaardigheid van de lezer maar het taalplezier neemt ook onmiddellijk volop toe. Melancholieke, lieve en speelse gedichten over thuis zijn in velerlei gedaantes: stadsmussen en leven in een groep, oma in een serviceflat zonder tuin maar met balkon, deuren die open of op een kier staan en slapen in de open lucht. Vluchtelingen, dwaalgasten en tenten in een tentenkampje en tenslotte terrasstoelen in winterslaap.
Kristien Aertss brengt daar precies de goede sfeer bij aan in haar kernachtige tekeningen vol groen- en roodtinten.
Leeftijd 6+

De oude Gepetto maakte speelgoed.
Hij pakte een stuk pijnboomhout en
hij tikte erop met zijn hamer.
Tik. Tik. Tik.
‘Au! Au! Au!’ gilde het hout.
‘Au! Au!’
Gepetto schrok.
Hij wreef voorzichtig langs het hout.
“Hihi,’ gierde het hout. ‘Hihi.
Dat kietelt zeg. Hihi.’
‘Zit er iemand in dit hout?
vroeg Gepetto ongerust.
‘Haal me eruit. Dan weet je het!’
Gepetto pakte zijn beitel.
‘Au!’ gilde het hout. ‘Au! Au!’
En dat honderd keer.
Imme Dros. Uit: O Pinokkio. Illustraties Carll Cneut. Querido, 2024.
Virtuoos en soepel hervertelt Imme Dros in korte zinnen (een deel van) het aloude verhaal van de houten marionet die levend wil worden, in een tekst die ze oorspronkelijk schreef voor een familievoorstelling in 2020. Daarna ging Carll Cneut ermee aan de slag, om zo het lievelingspersonage uit zijn jeugd – eindelijk – te verbeelden.
Het resultaat mag er zijn. Pinokkio, met een lange rode neus als een naald, figureert op grote gelaagde platen in helderrode en donkere tinten,  met een soms haast sinistere sfeer. Maar we zien hem ook door het hele boek als klein zwartwitfiguurtje, bijna kindertekening, als tegenwicht voor de grote vertellende platen. Prachtige combinatie, deze energieke tekst met deze sterke tekeningen.
Leeftijd 6+

Oneindig ver kun je kijken. Stapelwolkenhoog.
De wind blaast een geheim in haar linkeroor.

Haar handen raken pluisjes wolk.

De verzameling kan nog wat wit gebruiken.
Ze schikt alles voorzichtig van klein naar groot,
van licht naar donker.

Ze kijkt rond.
Een oneindige zee met glinsteringen.
Onverwachts vonkt een regenboog voorbij.
Haar gedachten stapelen zich op.
Ze proeft de richtingen.
Waarnaartoe?

De wind voert haar naar buiten.
De gedachten waaien mee.
Wolkenhoge golven in haar hoofd.
Welke wegen gaan ze op?
Kan de horizon verdwijnen?
[…]
Winny Ang. Uit: Oneindig ver. Illustraties Marie van Praag. De Eenhoorn, 2024.
Een krachtige ode aan de verbeelding is dit boek. Tastend zoeken een zij en een hij rond, vragen stellend, beelden oproepend, voor- en dan weer achteruit bewegend. Tot er een zachtaardige ontmoeting is en  tot alles samenkomt in een wonderschoon landschap vol kleurige bloemen, schapenwolkjes, ruimte en verte. Waarna de gedachten en vragen hun weg vervolgen.
Wonderschone pagina’s in tedere kleuren en dromerige beelden, gelardeerd met korte vragende teksten. Een prachtig en leeftijdloos boek over ieders zoektocht naar geluk, vrede, een ander, zichzelf.
Leeftijd: alle

Zomeravond
Ik lig al in bed,
maar de zon is nog op
en de merel is zó hard aan ’t fluiten!
Ik lig al in bed
met de beer en de pop
en verder is iedereen buiten.
De radio speelt
in de kamer benee
of is het hiernaast bij de bakker?
Nou hoor ik een kraan.
O, ze zetten weer thee
en ik ben nog zo vreselijk wakker.

Ik lig al in bed
en ik mag er niet uit,
want de klok heeft al zeven geslagen.
Ik wil een stuk koek
en een halve beschuit,
maar ik durf er niet meer om te vragen.

Ik lig al in bed
en ik speel met mijn teen
en de zon is nog altijd aan ’t schijnen.
En ik vind het gemeen
dat ik nou alleen
in mijn bed lig, met dichte gordijnen.
Annie M. G. Schmidt. Uit: Zing een lied van Annie M.G. Schmidt. Tekeningen Noëlle Smit. Querido, 2024.
Het is de jaarlijkse Annie M.G. Schmidt-week en speciaal daarvoor bracht Querido dit boek uit met een aantal fijne liedjes van de nog altijd populaire schrijfster. We vinden er klassiekers als  Sebastiaan en De kat van ome Willem, het nooit vervelende Ik ben lekker stout en Dikkertje Dap naast wat minder bekende versjes als Twips en De bullebak. Zet de muziek van VOF de Kunst erbij op en je kunt,  met je kind(eren), heerlijk meegalmen.
De energieke, vrolijk stemmende tekeningen van Noëlle Smit komen deels uit uitgaven van 2013 & 2014 ter ere van 125 jaar Het Concertgebouw en zijn deels nieuw.
Leeftijd 3+